Systemisch WerkenSysteemopstellingen

Systemisch werk, opstellingen geven inzicht in de oorzaak van symptomen en maken onbewuste dynamieken inzichtelijk. Ze kunnen ondersteunen bij het maken van keuzes en het onderzoek naar handelingsalternatieven. Systemisch werk kan helpen bij vragen over ziekte en gezondheid. Systemisch werk maakt inzichtelijk wat onbewust speelt, waardoor bewuste, autonome keuzes mogelijk worden.

Ieder systeem kent ordeningsprincipes en die kunnen verstoord zijn. Dat is voelbaar voor de mensen in het systeem, dat is zichtbaar in de patronen die spelen. In al mijn werk kijk ik met een systemische blik: wat ligt ten grondslag aan ongewenste situaties, zijn er verstoringen in de orde, de plek van mensen in het systeem; waren er gebeurtenissen die nog steeds van invloed zijn; is er een gezonde uitwisseling van geven en nemen; hoe hangen dingen met elkaar samen; wat moet onder ogen gezien, wat moet rechtgezet? 

Ik neem mensen en teams mee in het systemisch kijken naar de werkelijkheid. Vaak geeft dat diepgaand inzicht. Ergernis over ongewenste gedragspatronen keert in compassie. Compassie omdat je voelt en begrijpt dat het ongewenste gedragspatroon ooit het beste antwoord was op de situatie waarin jij of het team/de organisatie zich bevond. Vanuit deze compassie ontstaat de mogelijkheid om ‘vrij te geven’. Vrijgeven om bewuste, autonome beslissingen te nemen over de manier waarop je wilt handelen en leven. Dat betekent blijvende verandering.

Systemisch werk kan ook veel bieden als je in een situatie zit waar keuzes een rol spelen. Tijdens een opstelling kun je de verschillende opties en de uitwerking ervan onderzoeken. Voor vragen in het werk, maar ook voor vragen die in je privéleven een rol spelen is dit verhelderend.

In het artikel ‘Systemisch Werken,Van-zelf-sprekend’,geef ik antwoorden op veel gestelde vragen en kom je aan de hand van praktijkvoorbeelden meer te weten over achtergronden, toepassingsmogelijkheden en mogelijke resultaten van het opstellingenwerk.

Ik begeleid opstellingen voor individuen, organisaties en teams. Dat kan een een-op-een-opstelling zijn tijdens een coachingssessie, maar ook een opstelling met een management- of operationeel team. 

In mijn woonplaats Dwingeloo geef ik Miniworkshops Systemisch Werken. De miniworkshops vinden plaats op een avond. Omdat de tijd dan beperkt is, is het niet altijd zeker dat je ook een opstelling kunt doen. De meeste mensen die komen vinden het heel prettig om een avond met systemisch werk bezig te zijn en als representant opstellingen te ervaren. Telkens weer blijkt, dat je als representant ervaringen hebt die voor jou van betekenis zijn.  

Op het gebied van Systemisch Werken ben ik opgeleid door o.a. Phoenix (Familieopstellingen), Gunthard Weber en Klaus Grochowiak (Organisatieopstellingen), Mathias Varga von Kibéd (Structuuropstellingen), Margriet Wentink (Traumaopstellingen). Daarnaast volgde ik vele thematische workshops, o.a. bij het Hellinger Instituut.

Voorbeelden van algemene persoonlijke thema’s

Een opstelling kan helpend zijn bij vragen of situaties waarin sprake is van ongewenste patronen of symptomen in het leven van de opsteller. Er kan ook sprake zijn van (psycho)somatiek. Vaak is op psychologisch niveau geen antwoord te vinden. Voorbeelden van thema’s zijn:

  • Vragen rond gevoelens die voor de opsteller een negatieve rol spelen: angsten, onzekerheid, minderwaardigheid, het gevoel er niet te mogen zijn, altijd de boventoon willen voeren etc.
  • Moeilijkheden met of in partnerrelaties
  • Moeite met de relatie tussen broers en zusters
  • Problematiek rond kinderen en de kind-ouderrelatie
  • Ziekten
  • Seksualiteit
  • Suicide problematiek
  • Meerdere keuzes mogelijk
  • Dilemma’s
  • Vragen rond gevoelens
  • Vragen rond blokkades

Voorbeelden van thema’s in teams, organisaties of supervisie

  • Onderzoek naar (oorzaken van) disfunctionele structuren of patronen of de werkbaarheid van nieuwe
  • Onderzoek naar verhoudingen tussen afdelingen of teams dan wel binnen afdelingen of teams
  • Herhalende patronen die de gewenste cultuur in de weg staan
  • Testen van de uitwerking van stappen in processen
  • Uitproberen van verschillende opties bij bijvoorbeeld veranderingsprocessen
  • Voorbereiding van de besluitvorming over een nieuwe persoon in een functie, bijvoorbeeld als de keuze gaat tussen iemand van binnen of buiten de organisatie
  • Onderzoek naar problemen in relaties tussen leidinggevenden of leidinggevenden en medewerkers
  • Vragen rond specifieke casuïstiek
  • Situaties op teamniveau
  • Onzekerheid over de huidige of een nieuwe plaats in de organisatie, of ook de vraag ‘kan ik blijven of moet ik vertrekken?’
  • Op het niveau van de externe adviseur/trainer/coach kan een opstelling inzicht geven in vragen als genoemd onder organisatieopstellingen en bovendien op de relatie tussen de opsteller en de organisatie die hij/zij begeleidt.